Jakie raki na buty?
Dobrze dobrane raki – i pod względem rozmiaru, i rodzaju – to bezpieczeństwo dla użytkownika. Zwiększają przyczepność na zmarzniętej i oblodzonej ziemi, ułatwiają przemieszczanie się po ubitym śniegu, umożliwiają profesjonalną wspinaczkę lub rekreacyjne wędrówki.
Raki na buty to kilka rodzajów produktów o odmiennym przeznaczeniu, a co się z tym wiąże – o zróżnicowanej charakterystyce.
Raki – rodzaje:
- Półautomatyczne – używane przez profesjonalnych alpinistów do wspinaczek wysokogórskich. Składają się z koszyka w przedniej części, a w tylnej z dźwigni odpowiadającej za prawidłowe przymocowanie do obuwia. Raki półautomatyczne wymagają zakupu specjalnych butów z profilowaną podeszwą oraz gniazdem, w którym zostanie zakotwiczony mechanizm.
- Automatyczne – przeznaczone do wspinaczek mikstowych, czyli odbywających się na terenie mieszanym, a także do skitouringu, czyli połączenia wspinaczki i narciarstwa. Składają się z przedniej metalowej obręczy i mechanizmu umieszczonego z tyłu. Raki automatyczne wymagają zaopatrzenia się w specjalne sztywne buty z wycięciami z przodu i z tyłu obuwia.
- Koszykowe – raki turystyczne dedykowane użytkownikom średniozaawansowanym. Zbudowane są z koszyków, w które wkłada się buty górskie oraz pasków z materiałów syntetycznych. Raki koszykowe nie wymagają zakupu specjalnego obuwia.
- Raczki turystyczne – popularna odsłona zabezpieczeń w przypadku łatwych, rekreacyjnych wędrówek. Na raczki składają się łańcuszki nakładane na niemal dowolny rodzaj butów. Nie są przeznaczone do wspinaczek ani podróży po wymagającym terenie.
W naszym poradniku skupimy się na 2 ostatnich rodzajach – raczkach i rakach turystycznych. Sprawdź, czym się różnią i kiedy należy wybrać tzw. koszyki, a kiedy stalowe łańcuszki.
Kiedy raczki, a kiedy raki?
Choć nazwy brzmią myląco podobnie, raczki turystyczne nie są tym samym, co raki turystyczne. To dwa różne produkty przeznaczone do innych zastosowań.
Raczki na buty to zabezpieczenia, które sprawdzą się w takich okolicznościach jak przejście oblodzonego odcinka na prostym, rekreacyjnym szlaku niewysokich pasm jak Sudety. Dzięki swojej funkcjonalności, a jednocześnie niskiej wadze, używane są także w trakcie zimowych biegów.
Raczki składają się ze stalowych łańcuszków zakończonych niewielkimi kolcami oraz tworzyw sztucznych utrzymujących je na butach. Pozbawione są przednich kolców atakujących.
Występują również w postaci antypoślizgowych nakładek. Taki rodzaj zabezpieczenia polecany jest osobom starszym poruszającym się po terenach miejskich.
Z kolei raki turystyczne to bardziej zaawansowane produkty. Zdadzą egzamin na przykład na prostszych tatrzańskich szlakach. Nie nadają się jednak do zdobywania najwyższych gór.
Raki składają się z dwóch koszyków połączonych stalową blaszką i tworzyw sztucznych utrzymujących je na butach. Ich przednie kolce atakujące mają poziomy przekrój. Ułatwiają wspinaczkę na oblodzonych elementach trasy. Choć nie wymagają zakupu specjalnych butów górskich, obuwie do raków powinno mieć dosyć twardą podeszwę oraz sięgać za kostkę.
Kiedy używać raków?
W którym momencie raczki na buty przestają być wystarczające? Kiedy używać raków?
Raki turystyczne mają za zadanie zabezpieczać przed poślizgnięciem się na zmarzniętej ziemi, oblodzonych fragmentach wspinaczki czy ubitym śniegu. Zatem jeśli planujesz zdobycie prostszych tatrzańskich szczytów i innych gór o podobnym stopniu trudności, koniecznie zaopatrz się w raki. Zapakuj je do plecaka nie tylko w trakcie zimowych wypraw. Na wyższych formacjach skalnych śnieg może leżeć wiosną i jesienią. Zdarzały się również przypadki, w których białe opady rejestrowano latem. Zwróć uwagę na modele raków wzbogacone o nakładki zapobiegające gromadzeniu się śniegu pod podeszwami.
Choć raki koszykowe to produkty zdecydowanie bardziej zaawansowane niż raczki turystyczne, w przypadku zimowej wspinaczki takimi szlakami jak Orla Perć, rozważ zaopatrzenie się w ekwipunek dla profesjonalistów – półautomaty lub automaty.
Ile zębów w rakach?
Wiesz już, że potrzebujesz raków, nie raczków? Teraz sprawdź, ile zębów w rakach wybrać. Na pewno natkniesz się na rozmaite produkty – jedne mogą mieć 10 kolców, inne 12, a nawet 13 czy 14.
Raki turystyczne wyposażone są zazwyczaj w 10 lub 12 zębów. Ze względu na to, że im większa liczba stalowych szpiców, tym więcej punktów podparcia i zaczepu, zalecamy raki z dziesięcioma kolcami umieszczonymi pod podeszwą oraz dwoma atakującymi o poziomym przekroju. Kolce zwane atakującymi umożliwiają wbijanie się w oblodzone lub pokryte zbitym śniegiem fragmenty trasy.
Co z rakami charakteryzującymi się 13 lub 14 zębami? Są to zazwyczaj modele półautomatyczne lub automatyczne dedykowane profesjonalistom.
Produkty wybrane? Teraz rzuć okiem, jak zakładać raki na buty, aby nie zsuwały się podczas wędrówki, a jedynie służyły wygodą i funkcjonalnością.
Jak zakładać raki na buty?
Jeśli nie chcesz odmrozić sobie palców na szlaku ani opóźniać towarzyszów wycieczki, wyreguluj swoje raki jeszcze przed wyjazdem :) Raki koszykowe mają to do siebie, że ich dopasowanie do rozmiaru obuwia zajmuje trochę czasu.
Jak zakładać raki na buty?
- Ustaw je na płaskim podłożu. Nie manipuluj nimi w powietrzu.
- Wsuń but w przedni koszyk tak, aby maksymalnie do niego przylegał.
- Sprawdź, ile po dosunięciu przedniego koszyka zostało miejsca z tyłu i wyjmij but.
- Wyreguluj długość stalowego elementu łączącego dwa koszyki. W tym celu zwolnij metalowy bolec, podnosząc blaszkę, i dosuń koszyki do butów. Prawidłowo założone raki powinny pewnie trzymać się na stopie, nawet przed zawiązaniem taśmy.
- Teraz czas na zamocowanie paska. Musi on i w prawym, i w lewym raku, znaleźć się po stronie zewnętrznej buta. Zminimalizuje to ryzyko zahaczenia mocowania o nogawki spodni.
- Pasek przymocowany do zewnętrznej strony obuwia przełóż przez oczko przedniego koszyka. Pilnuj, aby pasek nie był poskręcany.
- Gdy już to zrobisz, przełóż taśmę przez otwór tylnego koszyka od strony wewnętrznej.
- Następnie wróć do koszyka tylnego po stronie zewnętrznej, zaciśnij i przełóż taśmę przez dodatkowe metalowe kółko.
- Jeśli pozostał Ci spory kawałek paska, przytnij go lub oplącz wokół wiązania tak, aby sznurowanie nie wpływało na Twoje bezpieczeństwo. Luźna taśma może doprowadzić do potknięcia lub upadku.
Wiesz już, jak zakładać raki na buty. Teraz sprawdź, z jakim kosztem musisz się liczyć, kupując tego typu ekwipunek.
Ile kosztują raki na buty?
Jaki musisz ponieść wydatek, aby kupić raki? Ceny tych akcesoriów uzależnione są m.in. od sposobu wiązania.
Najtańszymi produktami spełniającymi wymagania średniozaawansowanych użytkowników są omawiane raki koszykowe. Ich ceny zaczynają się już od około 200 zł. W dodatku założysz je na dowolne buty z twardszą podeszwą, które sięgają poza kostkę. Dzięki czemu odchodzi Ci koszt profesjonalnych butów górskich.
Raki półautomatyczne są znacznie droższe. Ich ceny zaczynają się od około 400 zł za parę, a ich użytkowanie wymaga zakupu butów górskich ze specjalnymi żłobieniami z tyłu obuwia.
Największy wydatek to raki automatyczne. Cena za parę to minimum 500 zł. Pasują wyłącznie do sztywnych butów z dedykowanymi wgłębieniami nad piętą i nad palcami.
Jeśli planujesz jedynie rekreacyjną wędrówkę po Bieszczadach czy Sudetach, raczki turystyczne powinny zdać swój egzamin. Ich cena to zaledwie kilkadziesiąt złotych.
Gdzie kupić najlepsze raki na buty?
Tak, jak po leki idzie się do apteki, tak raki na buty kupuje się w sklepach sportowych ;) Ich bogata oferta pozwala wybrać pomiędzy różnymi produktami, porównać parametry, a w razie potrzeby – zadać pytanie osobom znającym się na rzeczy.
W przypadku zakupu automatów lub półautomatów zalecamy wizytę w stacjonarnym sklepie alpinistycznym, gdzie sprzedawcy skompletują zestaw skłądający się z butów i raków.
Jeśli jednak wiesz, że potrzebujesz raczków lub raków turystycznych, skieruj się w stronę naszego sklepu internetowego i wybierz model dla siebie :)
